koruma statüsü ne demek?

Koruma statüsü, bir ülkenin vatandaşı olmayan ve kendi ülkesine dönmekte haklı nedenlerle çekinen kişilere sağlanan bir dizi uluslararası ve ulusal hukuk güvencesini ifade eder. Bu statü, kişiyi sınır dışı edilmekten korur ve genellikle belirli haklar ve yükümlülükler de beraberinde gelir. Farklı koruma statüleri şunlardır:

• Mülteci Statüsü: 1951 Cenevre Sözleşmesi'ne göre, ırkı, dini, milliyeti, belirli bir sosyal gruba mensubiyeti veya siyasi düşünceleri nedeniyle zulüm görme korkusu taşıyan ve bu nedenle ülkesinin korumasından yararlanamayan veya yararlanmak istemeyen kişilere tanınır.
• İkincil Koruma: Mülteci statüsü şartlarını taşımayan ancak ülkesine geri gönderilmesi halinde ölüm cezası, işkence, insanlık dışı veya aşağılayıcı muameleye maruz kalma riski bulunan kişilere sağlanan korumadır.
• Geçici Koruma: Ülkelerinde genel şiddet olayları, silahlı çatışmalar veya insan hakları ihlalleri gibi nedenlerle toplu halde sığınma arayan kişilere sağlanan geçici bir koruma mekanizmasıdır. Genellikle belirli bir süre için verilir ve durumlar iyileştiğinde sona erer.
• Şartlı Mülteci Statüsü: Türkiye'ye özgü bir statüdür. Avrupa ülkeleri dışından gelen ve mülteci statüsü şartlarını taşıyan kişilere verilir. Bu statüdeki kişiler, üçüncü bir ülkeye yerleştirilmek üzere Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) tarafından değerlendirilir.
• İnsani İkamet İzni: Hakkında sınır dışı etme kararı alınan veya Türkiye'ye giriş yasağı bulunan bazı yabancılara, belirli insani gerekçelerle (sağlık durumu, ailevi bağlar vb.) verilen bir ikamet izni türüdür. Koruma statüsü değildir ancak sınır dışı edilmeyi engeller.